Η γνωμοδότηση του συνταγματολόγου. Εισηγείται με το νέο Δικαστικό Χάρτη να διαμορφωθεί ξεχωριστή επετηρίδα για τους Ειρηνοδίκες και να ονομάζονται «περιφερειακοί Πρωτοδίκες».
Σε μία μακροσκελή γνωμοδότηση ο Ν. Αλιβιζάτος για το νέο Δικαστικό Χάρτη, απαντά στο σχέδιο ενοποίησης Πρωτοδικείων και Ειρηνοδικείων, μετά από αίτημα που δέχθηκε από δεκάδες Προέδρους Πρωτοδίκες, Πρωτοδίκες και Παρέδρους Πρωτοδικών και ειδικότερα για το πώς θα διαμορφωθεί η επετηρίδα των δικαστικών λειτουργών εφόσον προχωρήσουν οι σχεδιασμοί.
Ο γνωστός συνταγματολόγος, επικαλούμενος και σχετικές συνταγματικές διατάξεις, επισημαίνει πως η δικαστική επετηρίδα είναι το κατ’ εξοχήν εργαλείο για την τήρηση στην πράξη των αρχών της ισότητας και της αξιοκρατίας, οι οποίες αποτελούν εγγυήσεις της δικαστικής ανεξαρτησίας.
«Ως εκ τούτου, η ανατροπή της δεν επιτρέπεται, διότι προσβάλλει την εύλογη προσδοκία των δικαστικών λειτουργών να εξελιχθούν στον ανώτερο κάθε φορά βαθμό σε προβλέψιμο κατ’ αρχήν χρόνο, ενώ ταυτόχρονα διαταράσσει την εύρυθμη λειτουργία των δικαστηρίων» σημειώνει.
«Η αθρόα ένταξη των υπηρετούντων Ειρηνοδικών στην γενική επετηρίδα των Προέδρων Πρωτοδικών, Πρωτοδικών και Παρέδρων Πρωτοδικείων αποκλείεται, ελλείψει προηγούμενης αξιολόγησης των εντασσομένων» προσθέτει.
Ν. Αλιβιζάτος για νέο Δικαστικό Χάρτη: «Με την πρόταξη πρώην Ειρηνοδικών, θα επηρεαζόταν δυσμενώς η υπηρεσιακή κατάσταση και η προσδοκία εξέλιξης Πρωτοδικών»
Όπως τονίζει ο κ. Αλιβιζάτος «οι αρχές της ισότητας και της αξιοκρατίας απαιτούν εξατομικευμένη ουσιαστική κρίση των ενδιαφερομένων, ώστε να αξιολογείται τόσο η επιστημονική κατάρτισή τους, όσο και τα λοιπά ουσιαστικά προσόντα τους», διευκρινίζοντας ότι «η κρίση αυτή είναι αναγκαία προϋπόθεση για την ένταξη των ενδιαφερομένων Ειρηνοδικών στην γενική επετηρίδα, ακόμη και στην περίπτωση που αυτοί θα εντάσσονταν μετά τον υπηρετούντα τελευταίο Πάρεδρο.
Ο συνταγματολόγος σημειώνει πως η αξιολόγηση και σύγκριση αφενός δεν είναι εφικτή, αφετέρου «με την πρόταξη πρώην Ειρηνοδικών, θα επηρεαζόταν δυσμενώς η υπηρεσιακή κατάσταση και η προσδοκία εξέλιξης των πρώτων στον ανώτερο βαθμό, σε προβλέψιμο χρόνο».
«Περιφερειακοί Πρωτοδίκες» η πρόταση Αλιβιζάτου: «Η διατήρηση ειδικής επετηρίδας παράλληλα με τη γενική είναι αναγκαία»
Σύμφωνα με τον συνταγματολόγο «η διατήρηση, εξάλλου, ειδικής επετηρίδας παράλληλα με τη γενική είναι αναγκαία προκειμένου να παραμείνουν σε αυτήν οι μη επιθυμούντες να ενταχθούν στην γενική επετηρίδα, καθώς και όσοι δεν κρίνονται επαρκείς κατά την αξιολόγηση που θα διενεργηθεί».
Και προτείνει «οι τελευταίοι, για λόγους ομοιογένειας, θα μπορούσαν να μετονομασθούν σε ‘περιφερειακούς Πρωτοδίκες’», υποστηρίζοντας μεταξύ άλλων πως η ένταξη Ειρηνοδικών στη γενική επετηρίδα θα θέσει σοβαρά ζητήματα κακής σύνθεσης των δικαστηρίων στα οποία θα κληθούν να συμμετάσχουν».
Ν. Αλιβιζάτος: Τα 10 βασικά συμπεράσματα της γνωμοδότησης
Σύμφωνα με τα ερωτήματα που τέθηκαν από τους υπηρετούντες δικαστικούς λειτουργούς στα Πρωτοδικεία της χώρας, ο κ. Αλιβιζάτος καταλήγει σε 10 βασικά συμπεράσματα και συγκεκριμένα αναφέρει:
- Για να ενισχύσει την προσωπική ανεξαρτησία των δικαστικών λειτουργιών, το Σύνταγμα του 1975 έθεσε τέρμα στην πρακτική των μετατάξεών τους, που ακολουθούνταν έως τότε (άρθρο 88 παρ. 6)
- Εξαίρεση από τον ανωτέρω κανόνα εισάγει, μεταξύ άλλων, η ερμηνευτική δήλωση του άρθρου 88, η οποία προβλέπει τη δυνατότητα ενοποίησης δια νόμου του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας της πολιτικής δικαιοσύνης. Ως εξαίρεση, η δυνατότητα αυτή θα πρέπει να ερμηνεύεται και να ρυθμίζεται στενά, εν όψει των αρχών της ισότητας και της αξιοκρατίας, οι οποίες αποτελούν εγγυήσεις της δικαστικής ανεξαρτησίας.
- Η δικαστική επετηρίδα είναι το κατ’ εξοχήν εργαλείο για την τήρηση των αρχών αυτών στην πράξη. Ως εκ τούτου, η ανατροπή της δεν επιτρέπεται, διότι προσβάλλει την εύλογη προσδοκία των δικαστικών λειτουργών να εξελιχθούν στον ανώτερο κάθε φορά βαθμό σε προβλέψιμο κατ’ αρχήν χρόνο, ενώ ταυτόχρονα διαταράσσει την εύρυθμη λειτουργία των δικαστηρίων.
- Έτσι, η αθρόα ένταξη των υπηρετούντων Ειρηνοδικών στην γενική επετηρίδα των Προέδρων Πρωτοδικών, Πρωτοδικών και Παρέδρων Πρωτοδικείων αποκλείεται, ελλείψει προηγούμενης αξιολόγησης των εντασσομένων. Σε κάθε περίπτωση, η αθρόα ένταξη θα ήταν αντίθετη πρώτον με την ερμηνευτική δήλωση του άρθρου 88, η οποία προβλέπει υποχρεωτικά «κρίση και αξιολόγηση» των επιθυμούντων να ενταχθούν και, δεύτερον, με το άρθρο 90 παρ. 1, το οποίο ορίζει ότι οι κατ’ εξαίρεση μετατάξεις και οι προαγωγές δικαστικών λειτουργών διενεργούνται μόνο ύστερα από απόφαση του ανώτατου δικαστικού συμβουλίου.
- Οι αρχές της ισότητας και της αξιοκρατίας απαιτούν εξατομικευμένη ουσιαστική κρίση των ενδιαφερομένων, ώστε να αξιολογείται τόσο η επιστημονική κατάρτισή τους, όσο και τα λοιπά ουσιαστικά προσόντα τους.
- Η κρίση αυτή είναι αναγκαία προϋπόθεση για την ένταξη των ενδιαφερομένων Ειρηνοδικών στην γενική επετηρίδα, ακόμη και στην περίπτωση που αυτοί θα εντάσσονταν μετά τον υπηρετούντα τελευταίο Πάρεδρο.
- Η κρίση αυτή εν τούτοις δεν αρκεί, αν προβλεφθεί η εμβόλιμη ένταξή τους στην γενική επετηρίδα. Διότι, στην περίπτωση αυτή, οι αρχές της ισότητας και της αξιοκρατίας προϋποθέτουν σύγκρισή τους με τους υπηρετούντες Προέδρους Πρωτοδικών, Πρωτοδίκες και Παρέδρους, καθώς, με την πρόταξη πρώην Ειρηνοδικών, θα επηρεαζόταν δυσμενώς η υπηρεσιακή κατάσταση και η προσδοκία εξέλιξης των πρώτων στον ανώτερο βαθμό, σε προβλέψιμο χρόνο.
- Επειδή η σύγκριση αυτή είναι πρακτικά ανέφικτη και υπερβαίνει τους σκοπούς της ερμηνευτικής δήλωσης του άρθρου 88 του Συντάγματος, οι εντασσόμενοι, ύστερα από θετική κατά τα ως άνω κρίση Ειρηνοδίκες θα πρέπει απαραιτήτως να εγγράφονται ως Πάρεδροι Πρωτοδικών, κάτω από τον υπηρετούντα τελευταίο Πάρεδρο.
- Η διατήρηση, εξάλλου, ειδικής επετηρίδας παράλληλα με τη γενική είναι αναγκαία προκειμένου να παραμείνουν σε αυτήν οι μη επιθυμούντες να ενταχθούν στην γενική επετηρίδα, καθώς και όσοι δεν κρίνονται επαρκείς κατά την αξιολόγηση που θα διενεργηθεί. Θα είναι προσωρινή και «παγιωμένη», όσον αφορά τα καθήκοντα και την εν γένει υπηρεσιακή κατάσταση των εγγεγραμμένων σε αυτήν. Οι τελευταίοι, για λόγους ομοιογένειας, θα μπορούσαν να μετονομασθούν σε «περιφερειακούς Πρωτοδίκες».
- Η κατά παράβαση, τέλος, των όρων της ερμηνευτικής δήλωσης του άρθρου 88 και των γενικών εγγυήσεων της δικαστικής ανεξαρτησίας ένταξη Ειρηνοδικών στη γενική επετηρίδα θα θέσει σοβαρά ζητήματα κακής σύνθεσης των δικαστηρίων στα οποία θα κληθούν να συμμετάσχουν.
Πηγή: dikastiko.gr